Elektrikli Araç Şarj İstasyonları Nerelerde Bulunur?

Sürdürülebilir bir yaşam için kaynakların kontrollü bir şekilde kullanılması oldukça önemli. Bu kontrol ile otomobil sektörünün attığı adımlar gün geçtikçe çevre odaklı teknolojilerin tüm dünyada yaygınlaşmasına yardımcı oluyor. Bu adımlardan biri olan elektrikli araçlar da tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de her geçen yıl artış gösteren bir satış ivmesine sahip. Tabii elektrik araba kullanımın artması ile elektrik araç şarj istasyonları da yaygınlaştı.

2023 yılının son çeyreğinde piyasaya çıkması planlanan Türkiye’nin yerli otomobili TOGG araçlarının da elektrikli olması nedeniyle Türkiye’de şarj istasyonlarının sayısı hızla artacak.

Elektrikli araba kullananlar tarafından da “İstasyonlar nerelerde, Türkiye’de kaç adet elektrikli şarj istasyonu var, her şarj istasyonu aynı özellikte mi?” konuları merak ediliyor. O zaman elektrikli araç şarj istasyonları ile ilgili merak edilen soruların cevaplarını birlikte keşfedelim.  

Türkiye’de Kaç Tane Elektrikli Araba Şarj İstasyonu Var?

Türkiye Elektrikli ve Hibrid Araçlar Derneği (TEHAD) tarafından sunulan 2022 elektrikli otomobil satış verilerine bakıldığında Türkiye’deki elektrikli araç satışları, 2021 yılında 2.849 iken 2022 yılında bu sayının 8.210’a yükseldiği görülüyor. Türkiye’de elektrikli araçlara olan talebin yıldan yıla katlanarak büyüdüğünü söylemek mümkün. Bu talebe karşılık elektrikli araç şarj istasyonları da Türkiye’nin farklı bölgelerinde hızla artmaya devam ediyor.

Mayıs 2022 TEHAD verilerine göre Türkiye’de toplam 2.981 adet elektrikli araç şarj istasyonu bulunuyor. Bu şarj istasyonlarının 267 tanesi DC şarj istasyonu, 2.714 tanesi ise AC şarj istasyonu olarak faaliyet gösteriyor. 2023 yılı ile elektrikli araç şarj istasyonu için lisans alan firmaların sayısının 110’a yükseldiğini belirten TEHAD, Sanayi Bakanlığı’nın destekleri ile bu sayının gün geçtikçe artacağını öngörüyor.

Şehirlere göre şarj istasyonu dağılımına bakıldığında ise şarj istasyonlarının neredeyse üçte birinin İstanbul’da bulunduğu görülüyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre toplam elektrik şarj ünitesinin 1.265’i İstanbul’dayken ikinci sırada yer alan Ankara’da 320 ünite mevcut. Ancak TOGG’un geliştirilmesi ile daha da hızlandırılan ve devlet desteği sunulan şarj istasyonları yatırımları sayesinde istasyonların Türkiye geneline dengeli bir şekilde yayılması amaçlanıyor.

Şarj İstasyonu Türleri Nelerdir? 

Benzinli araçların yakıt tedarik etmesi gerektiği gibi elektrikli araçların da elektrikten güç alması gerekiyor. Bu tedarik için de şarj istasyonları, elektrikli araç sahiplerine çözüm sunuyor. Peki, her elektrikli araç şarj istasyonu aynı teknolojiyi mi sunuyor? Hayır. Şarj istasyonları, kullandıkları teknolojilere göre ve kullanım alanlarına göre farklılaşıyor. O halde şarj istasyonları türlerini incelemeye başlayalım.

Teknolojilerine göre şarj istasyonları, AC şarj istasyonu ve DC şarj istasyonu olmak üzere ikiye ayrılıyor.

AC Şarj İstasyonu

Mevcut şebekelerden gelen elektrik, alternatif akım (AC) olarak iletiliyor. AC şarj istasyonları da elektrik şebekesinden gelen alternatif akımı, herhangi bir güç çevrimi yapmadan araçlara aktarıyor. AC şarj istasyonlarında güç dönüştürücüsü bulunmuyor ve dönüştürme işlemi aracın kendi içerisinde gerçekleşiyor. Buna bağlı olarak şarj hızı da araçtaki dönüştürücünün hızına göre değişiklik gösteriyor.

DC Şarj İstasyonu 

Bu tip şarj istasyonlarının içerisinde şebekeden gelen alternatif akımı doğru akıma (DC) dönüştüren güç dönüştürücüler bulunuyor. DC şarj istasyonlarına gelen alternatif akım doğru akıma dönüştürülerek güç, aracın bataryasına yönlendiriliyor. Güç akışı esnasında araçtaki dönüştürücüye ihtiyaç duymayan bu tip istasyonlar, daha hızlı şarj imkanı sunuyor. Ancak AC istasyonlara göre daha maliyetli olduğu için DC şarj istasyonları daha az ve genellikle şehirlerarası yollarda kuruluyor.

İki farklı güç ileten şarj istasyonlarından hangisini kullanabileceğiniz, elektrikli araç bataryasının özelliklerine bağlı. Tesla dışında neredeyse tüm elektrikli araç modelleri, her iki dolum yöntemine uygun şekilde üretiliyor. Sadece Tesla araçlarının batarya dolumu, yalnızca DC şarj istasyonları ile sağlanabiliyor.  

Şarj istasyonlarının teknolojilerine göre farklı türlerini inceledik. Şimdi, kullanım alanlarına göre şarj istasyonlarına bakalım:

Halka Açık Şarj İstasyonları

Bu istasyonlar; belediyeler, AVM yönetimleri veya devlet iştiraki olan işletmeler tarafından kurulduğu için neredeyse tamamı ücretsiz kullanılabiliyor.

Kısıtlı Erişimli Şarj İstasyonları

Özel enerji şirketleri tarafından kurulan bu istasyonlardan yararlanmak için abone olmak veya ödeme yapmak gerekiyor. Şirketin sunduğu aboneliği seçip ödemeyi gerçekleştiren araç sahipleri kullanabildiği için bu tür istasyonlar, kısıtlı erişimli şarj istasyonları olarak biliniyor.

Özel Erişimli Şarj İstasyonları

Bu tür istasyonlar, genellikle elektrikli araç modelleri olan otomotiv markalarının bayilerinde bulunuyor ve sadece o markaya ait elektrikli araçlar için kullanılabiliyor.

İstanbul’da Hangi Tip Şarj İstasyonları Bulunuyor?

En çok şarj istasyonunun bulunduğu şehir olan İstanbul’da hemen her semtte rahatlıkla bir elektrikli araç şarj noktası bulmak mümkün. Bu şarj istasyonlarının pek çoğu ise Türkiye genelinde olduğu gibi AC şarj istasyonları. Ancak hızlı şarj imkanı için İstanbul’da DC şarj istasyonları da bulunuyor. DC şarj istasyonlarının bulunduğu bazı yerler ise şu şekilde:

• Zorlu Center, Beşiktaş

• Metropol İstanbul, Ataşehir

• MG Doğan Trend, Koşuyolu

• City’s İstanbul, Nişantaşı

• Metro Market, Kağıthane

• Palladium AVM, Ataşehir

Elektrikli Otomobillerde Şarj Dolum Ücretleri Ne Kadar?

Halka açık ve markalara özel şarj istasyonlarında herhangi bir ödeme yapmadan şarj dolumu gerçekleştirebilir. Sadece kısıtlı erişim kapsamında hizmet veren şarj istasyonlarında dolum ücreti ödemeniz gerekir. Bu istasyonlardaki ücretlendirme hem işletmelerin sunduğu fiyat politikasına hem de aracın batarya kapasitesine göre değişiklik gösterir.

Bir elektrikli arabanın şarj maliyeti, birim başına elektrik maliyeti ile arabanın batarya kapasitesi çarpılarak hesaplanabilir. Bu formül ile arabanın bataryasının tam dolum maliyetini tahmini olarak bulabilirsiniz. Ancak AC ve DC şarj istasyonları arasında hem elektrik akımı hem de şarj süresinde farklılık olduğu için ücret hesabında istasyon türüne de dikkat etmeyi unutmayın.